چگونه برای خودمان از چوب زغال درست کنیم!

زغال یا ذغال به عنوان یک محصول فرآیندی و تولیدی از چوب، در سراسر دنیا قابل توجه است و بسیاری از مردم برای استفاده های گوناگون از آن بهره می برند.

شاید برای شما هم سوال باشد که قطعات چوب چگونه طی یک فرآیند به زغال تبدیل می شوند.

عنصر اصلی زغال ها کربن ها هستند که در چوب ها نیز وجود دارند. (در کل همه چیز از مقداری کربن ساخته شده است)

پس فقط کافیست تا شما بتوانید دیگر ناخالصی های موجود در چوب ها را با یک حرارت غیر مستقیم از بین ببرید تا مقدار کربن های موجود در چوب نیز طی این فرآیند حرارت دهی و در نهایت خنک سازی به زغال تبدیل شوند.

همینطور توجه داشته باشید که چوب ها باید توسط یک حرارت غیر مستقیم و کم، به کربن و زغال تبدیل شوند و اگر حرارت بالا باشد می تواند تمام کربن ها را از بین و ببرد و در نهایت چوب شما فقط به خاکستر تبدیل شود.

روش های مختلفی از جمله راه های دستی و صنعتی مختلف برای تولید ذغال از چوب وجود دارد.

ما در اینجا به بررسی این روش ها می پردازیم که حتی شما نیز می توانید از برخی از ان ها استفاده کنید تا زغال خود را در هر کجا که هستید برای خود تولید کنید و به دست آورید.

در ابتدا باید زغال ها و کیفیت آن ها را بهتر بشناسید

همانطور که گفته شد زغال ها از کربن هستند و مقدار کربن باقی مانده در این فرآیند حرارات دهی می تواند در کیفیت زغال تاثیر گذار باشد.

هر چه قدر که حرارت و زمان حرارت دهی شما بیشتر و یا کمتر باشد می تواند مقدار درصد کربن زغال ها را نیز کاهش و یا افزایش دهد.

شما می توانید در یک مخزن کوچک به صورت غیر مستقیم حرارتی معادل با 120 تا 180 درجه سانتیگراد را به مدت زمان 7 تا 8 ساعت به چوب ها وارد کنید تا مقدار کربن آن ها به حد مناسب برسد و در نهایت برای جلوگیری از سوختن و خاکستر شدن زغال های کربنی باید آنها را در همان مخزن کاملا پلمپ یا خفه کنید تا خنک شوند و د رنهایت به یک ذغال سفت، عالی و یکدست تبدیل گردند. (مدت زمان و درجه حرارت در مخزن های بزرگ تر می تواند متفاوت باشد)

علاوه بر این، مدل چوب ها نیز در کیفیت زغال بسیار تاثیر دارند و بر اساس سخت بودن و یا نرم بودن چوب ها کیفیت زغال ها و نحوه حرارت دهی آن ها نیز متفاوت است.

در کل گفته می شود که چوب های درختان مرکبات مانند لیمو و یا پرتقال و غیره زغال بهتر و مناسب تری را ارائه می دهند. هر چند که زغال دیگر درختان مانند سیب، بلوط و یا اکالیپتوس نیز از کیفیت خوبی برخوردار هستند.

اما برای شناخت بیشتر زغال ها شما باید بدانید که یک زغال خوب چه ویژگی هایی دارد.

یک زغال خوب کاملا صاف، یک دست، بدون شکاف و برش های ایجاد شده در بدنه، تولید می شود و علاوه بر شکل ظاهری خوب باید قدرت آتش و زمان حرارت دهی بالایی نیز به همراه داشته باشد.

توجه داشته باشید که یک زغال خوب و عالی نباید ترک ترک و شکاف دار شده باشد، این می تواند نشان دهنده سوختن بیش از اندازه کربن و زغال باشد. هر چند که برخی از زغال ها نیز به دلیل شکل اصلی چوبشان می توانند کمی بد شکل به نظر برسند، که می توان گفت کیفیت آن ها به سوختن آن ها بستگی دارد.

یک زغال خوب در هنگام سوختن دودی را از خود تولید نمی کند، مداوم می سوزد و در وسط کار خاموش نمی شود، همچنین در نهایت می تواند به مدت زمان زیادی به سوختن خود ادامه دهد.

بسیاری از زغال های مرکبات که کیفیت خوبی را به همراه دارند، صاف و یکدست هستند و آتش بادوام و طولانی مدتی را از خود ارائه می دهند.

همچنین زغال ها باید کاملا به شکل یک زغال سیاه رنگ در آمده باشند و وزنی سبک را به همراه داشته باشند. هرچند که وزن آن ها نیز بسته به چوب اصلیشان می تواند متفاوت باشد، اما وزن آن ها قطعا از یک چوب کامل و یا حتی یک چوب نیمه سوخته سبک تر است.

اما تولید زغال از چوب چگونه صورت می پذیرد

شما می توانید با یک حرارت غیر مستقیم و مدام هر چوبی و حتی برگ های آن ها را به زغال تبدیل کنید.

روش های مختلفی برای تولید زغال وجود دارد و هر کدام از این روش ها می تواند زغال مناسب و خوبی را ارائه دهد. (به شرطی که طبق روال گفته شده پیش بروید)

در گذشته و همچنین اکنون نیز روش های سنتی استفاده می شدند و می شوند

در روش های سنتی و قدیمی که می توان گفت معمولا برای حجم زیادی از چوب ها مورد استفاده قرار می گیرند، چوب ها را در ابتدا در چاله ها و گودال هایی در زمین قرار می دهند و سپس از مواد ترکیبی کمپوست مانندی برای حرارت دهی یواش و آهسته به آن ها بهره می برند.

در بسیاری از شهر های ایران، مانند: جهرم، بندرعباس و یا شهر های شمالی از ترکیب پوست های برنج (شلتوک) و گندم (یا پوست ذرت) و کود برای حرارت دهی آهسته استفاده می کنند. در کل هر ماده ای که به آهستگی بسوزد برای این کار مناسب است.

بعد از قرار دادن چوب ها در گودال ها و اضافه کردن مواد سوختنی خاص به آن ها، این پوست های برنج و گندم کمپوست شده با کود یا هر ماده سوختنی دیگر، از زیر آتش می زده می شوند تا یواش یواش شروع به سوختن کنند.

اما در روش های سنتی به دلیل کنترل نداشتن بر روی مقدار دما و حرارت شما باید مقدار زمان زیادی را صرف به دست آوردن زغال کنید. به همین دلیل است که برای توده های عظیمی از چوب مناسب است.

در این حال با قرار دادن چوب ها در گودال و اضافه کردن مواد سوختنی به آن می توان تپه هایی از چوب های در حال سوختن را مشاهده کرد که برای تبدیل شدن به زغال می توانند تا حدود 15 روز زمان ببرند.

بعد از گذشت 15 روز و گذشت پروسه فرآیند آن ها برای تبدیل شدن به زغال، اکنون چوب ها کاملا پخته اند و فقط کافیست تا در محیطی پلمپ یا به اصطلاحی دیگر خفه شوند تا به یک ذغال سفت و با کیفیت تبدیل گردند.

برای این کار در روش سنتی که یکی دیگر از سختی های این روش را نشان می دهد، کارگران باید زغال ها را از دل توده ای از مواد سوختنی بیرون بیاورند و آن ها را بلافاصله در ظرف ها یا دلی هایی فلزی پلمپ و خفه کنند تا بعد از گذشت دو روز به یک زغال مناسب تبدیل شوند.

اما روش صنعتی با استفاده از کوره های زغال سازی همراه است، که آن ها نیز به روش های مختلفی ساخته می شوند

کوره های بزرگ و مجهز به شما این امکان را می دهند تا شما بتوانید بدون نیاز به مواد سوختنی دیگر، با گاز، دما و حرارت چوب های داخلی را کنترل کنید و در نهایت بسیار سریع تر و حتی در چند ساعت بتوانید فرایند تبدیل شدن چوب به زغال را طی کنید.

همچنین کیفیت زغال به دست آمده از کوره های صنعتی نیز بسیار عالی می باشد و حتی می توان برگ درختان را نیز به زغال تبدیل کرد.( با اینکه فکر نکنم زغال برگ درختان کارایی داشته باشد)

همینطور با مجهز کردن این کوره های صنعتی به تایمر ها و یا شیرهای گاز مخصوص می توان کیفیت زغال را بهتر کنترل کرد.

در روش صنعتی برای کوره ها، یک ظرف فلزی را پر از چوب کرده و درون یک ظرف فلزی دیگر بر روی شعله آتش قرار می دهند. با این کار باعث می شوند تا شعله مسقیمی به چوب ها برخورد نکند و در اصل چوب ها از درون در داخل یک ظرف فلزی پخته شوند.

همچینن در نظر داشته باشید که درب هر دو ظرف در هنگام حرارت رساندن باید باز باشد و ظرف خارجی که شعله را پخش می کند باید بتواند در یک چرخش به تمام نقاط ظرف داخلی حرارت وارد کند. مثلا اگر شما حرارت را از زیر وارد می کنید می توانید در زیر ظرف روزنه هایی را ایجاد کنید و درب بالایی را کمی باز گذاشته تا حرارت در این ظرف به چرخش بیافتد. همچنین در غیر این صورت می توانید از اطراف و جهت های مختلف به سمت ظرف داخلی حرارت وارد کنید.

در کل شما می توانید با کنترل حرارت و دما که می تواند برای هر مدل چوب متفاوت باشد، به ظرف فلزی اصلی حرارت وارد کنید تا چوب ها بپزند و به کربن خالص تبدیل شوند و در نهایت زغالی مرغوب را تحویل بگیرید.

در روش های صنعتی زمانی که ظرف پر از چوب را درون یک مخزن بزرگ حرارت دهی قرار می دهند، در ابتدا شعله بالا و چیزی در حدود 480 درجه سانتیگراد را به مخزن داخلی وارد می کنند و بعد از دو ساعت دما را به 120 تا 150 درجه می رسانند و با گذشت زمان 7 الی 8 ساعت می توانند برای سرد کردن آن زغال ها اقدام کنند، به گونه ای که در یک محیط بسته و بدون اکسیژن آن ها را به مدت زمان 7 الی 8 ساعت دیگر نیز نگه داری می کنند تا بعد از خنک شدن به یک زغال یک دست و عالی تبدیل شوند.

اما شما چگونه می توانید برای خود یک زغال با کیفیت تولید کنید

مطمئنن روش های سنتی و قدیمی بسیار وقت گیر و سخت هستند و همانطور که گفته شد برای حجم زیادی از چوب ها مفید می باشند.

اما کوره های صنعتی در حجم کوچک می توانند با بسیاری از ابزار ها و وسایل در اطراف شما به سادگی راه اندازی شوند.

شما می توانید به سادگی با دو ظرف فلزی گرد و یک گاز شعله پخش کن یا حتی با آتش معمولی برای خود از چوب زغال تولید کنید.

فقط کافیست یکی از ظرفهای فلزی که کوچک تر و می توان گفت یک چهارم دیگری است را از چوب مد نظرو با اندازه های مورد نظر خود پر کنید و سپس ان را درون ظرف فلزی دیگر و در مرکز آن قرار دهید.

همچنین می توانید شعله آتش و یا حتی چوب های معمولی برای آتش زدن را در زیر یا اطراف ظرف فلزی داخلی قرار دهید و در اصل محفظه بزرگتر را از شعله های آتش پر می کنید تا حرارت آن از طریق ظرف فلزی کوچکتر به صورت غیر مستقیم به چوب ها وارد شود.

سپس راه های هواکش و خروجی هوا را تنظیم کنید، به گونه ای که هوای گرم باید درون ظرف بزرگ تر شما به چرخش بیوفتد تا از تمام نقاط به ظرف کوچکتر داخلی حرارت وارد کند.

شما می توانید در صورتی که قسمت پائینی ظرف بزرگتر خود را سوراخ کرده اید از همان مکان شعله آتش را وارد کنید و سر بالایی ظرف را کمی باز گذاشته تا هوای گرم در این ظرف به چرخش بیوفتد. (همچنین توجه داشته باشید که سر ظرف داخلی و کوچکتر نیز باید باز باشد تا ناخالصی ها از آن خارج شود)

بعد از تنظیم همه این بخش ها شما آماده اید تا کوره خود را روشن کنید.

بعد از روشن کردن آتش شما باید بسته به نوع چوب و مقدار حرارتی که وارد می کنید مدت زمان 7 الی 10 ساعت را منتظر بمانید تا چوب ها کاملا مغز پخت شوند.

در ساعات اولیه دود بیشتری از هواکش کوره شما خارج می شود و به مرور زمان مقدار دود خروجی کاهش می یابد تا جایی که اصلا دودی خارج نمی شود و بعد از گذشت نهایتا 10 ساعت شما ی توانید کوره خود را خاموش کنید.

اما اکنون باید زغال های به دست آمده را خنک کنید تا از حالت خامی و آتش زایی خارج شوند.

در این مرحله بسیار احتیاط کنید زیرا در صورتی که زغال ها به خوبی خنک نشوند می توانند احتمال آتش زدایی را بسیار بالا ببرند.

شما باید کاملا را های ورود اکسیژن به درون ظرف فلزی را ببنیدید و به اصطلاحی دیگر آن را پلمپ کنید. می توانید درب ظرف را کاملا ببندید و آن را در محیطی که باد نمی وزد قرار دهید.

سپس آن را به مدت زمان 5 الی 7 ساعت نگه دارید تا کاملا خشک و خنک و در نهایت به یک ذغال با کیفیت تبدیل شود.

شما می توانید بعد از این پروسه به راحتی از زغال خود استفاده کنید.

با روشن کردن این زغال به دست آمده خواهید دید که کیفیت آن چگونه است. فقط کافیست آن را روشن کنید و به حال خود رها کنید، زغال شما بعد از گذشت چند ساعت همچنان نیز باید بسوزد و یواش و یواش به خاکستر تبدیل شود.

اما اگر ظاهر ذغال ها نیز برای شما مهم است باید توجه داشته باشید که اگر از چوب درخت مرکبات استفاده کرده باشید می توانید زغالی یک دست و صاف را تحویل بگیرید. فقط باید در زمانی که می خواهید چوب ها را از کوره خارج کنید و خنک کنید، احتیاط کنید تا آن ها نشکنند و ترک بر ندارند.

در هنگام خفه کردن و پلمپ کردن نیز احتیاط کنید تا خیلی سریع این کار را انجام دهید تا زغال ها ترک برندارند.

با این روش ذکر شده به راحتی می توانید در هر کجایی برای خود ذغال خود را تولید کنید.

در نهایت شما می توانید از زغال ها تولیدی خود حتی زغال های فعال و اکتیو را نیز تولید کنید که گفته می شود با پودر و خاکه زغال ها و همچنین مخلوط برخی از مواد دیگر می توانید این کار را انجام دهید، زغال های فعال می توانند به عنوان فیلتر های بو و حتی فیلتر های گرد و غبار و بسیاری از قابیلت های دیگر نیز مورد استفاده قرار گیرند.

با ما همراه باشید تا در آینده روش تولید زغال های فعال را برای شما شرح دهیم.